Điều hòa bị mất nguồn là tình huống khiến nhiều người lúng túng khi thiết bị bỗng dưng ngừng hoạt động. Hiện tượng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ lỗi điện đến hỏng linh kiện bên trong. Việc xác định đúng nguyên nhân không chỉ giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa mà còn kéo dài tuổi thọ cho máy. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết ở phần sau.
Nguyên nhân phổ biến khiến điều hòa bị mất nguồn
Tình trạng điều hòa bị mất nguồn hay máy lạnh không vào điện khiến máy không hoạt động. Điều này xảy ra do nhiều nguyên nhân, việc chẩn đoán đúng nguyên nhân giúp bạn đưa ra phương án khắc phục chính xác.
Lỗi do nguồn điện/thiết bị điện bên ngoài
Đây là nhóm nguyên nhân đơn giản nhất, thường chiếm tỷ lệ cao và bạn có thể tự kiểm tra, xử lý nhanh chóng mà không cần gọi thợ.
Aptomat (Cầu dao) bị ngắt hoặc hỏng
Aptomat (hay cầu dao) là thiết bị bảo vệ nguồn điện cấp cho điều hòa. Khi hệ thống điện gặp sự cố quá tải, chập cháy hoặc điện áp không ổn định, Aptomat sẽ tự động ngắt để bảo vệ máy.
- Nguyên nhân: Aptomat bị ngắt do quá tải, chập điện hoặc Aptomat đã cũ, bị hỏng (lỏng lẻo, không giữ được trạng thái bật).
- Dấu hiệu: Bạn kiểm tra thấy Aptomat đang ở vị trí TẮT (OFF) hoặc BẬT (ON) nhưng điều hòa vẫn không có điện vào.
Dây điện nguồn bị đứt, lỏng lẻo hoặc không đủ tải
Dây điện là cầu nối cấp điện từ Aptomat vào điều hòa. Bất kỳ sự cố nào trên đường dây này đều dẫn đến tình trạng máy lạnh mất nguồn.
- Nguyên nhân: Dây điện bị chuột cắn, mối nối bị lỏng, tuột ra khỏi cầu đấu ở dàn nóng hoặc dàn lạnh, hoặc thợ lắp đặt sử dụng loại dây có tiết diện nhỏ không đáp ứng đủ công suất tiêu thụ của điều hòa (quá tải nhiệt).
- Dấu hiệu: Đo điện áp tại vị trí đấu nối hoặc kiểm tra bằng mắt thường phát hiện dây bị đứt, vỏ dây bị chảy hoặc các đầu cốt bị tuột.
Nguồn điện cấp vào không ổn định hoặc quá yếu
Điều hòa cần một điện áp ổn định để khởi động và duy trì hoạt động. Điện áp quá thấp sẽ không đủ khả năng khởi động các động cơ.
- Nguyên nhân: Nguồn điện khu vực đang bị quá tải, sử dụng chung đường dây với nhiều thiết bị công suất lớn hoặc điện áp đầu vào không ổn định (thường xảy ra ở các khu vực cuối nguồn điện).
- Dấu hiệu: Các thiết bị điện khác trong nhà cũng hoạt động chập chờn hoặc yếu hơn bình thường.
Lỗi do điều khiển hoặc mắt nhận
Đây là lỗi dễ bị nhầm lẫn là điều hòa mất nguồn. Remote hỏng sẽ không thể truyền tín hiệu mở máy, khiến người dùng nghĩ rằng máy không vào điện.
- Nguyên nhân:
- Điều khiển hết pin hoặc pin lắp sai cực.
- Điều khiển bị hỏng mạch do va đập hoặc ẩm nước.
- Mắt nhận tín hiệu (mắt thần) trên dàn lạnh bị bám bụi bẩn quá dày, bị hỏng IC hoặc đứt dây tín hiệu.
- Dấu hiệu: Đã thay pin mới nhưng màn hình Remote vẫn không sáng, hoặc màn hình sáng nhưng máy không nhận lệnh (không nghe thấy tiếng bíp khi bấm nút).
Lỗi do các bộ phận bên trong điều hòa
Khi đã loại trừ các nguyên nhân đơn giản bên ngoài, vấn đề gần như chắc chắn nằm ở các linh kiện bên trong máy, đòi hỏi phải có thợ chuyên môn kiểm tra, sửa chữa.
Hỏng Bo mạch điều khiển
Bo mạch là trung tâm điều khiển toàn bộ hoạt động của điều hòa, bao gồm cả việc cấp nguồn. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khi điều hòa bị mất nguồn từ bên trong.
- Nguyên nhân:
- Chập cháy do xung điện: Sét đánh lan truyền hoặc nguồn điện chập chờn đột ngột.
- Linh kiện trên mạch bị hỏng: IC nguồn bị cháy, Diode/tụ lọc nguồn bị nổ do sử dụng lâu ngày hoặc quá tải.
- Nước hoặc côn trùng xâm nhập gây chập mạch.
- Dấu hiệu: Toàn bộ đèn báo trên dàn lạnh tắt hẳn, máy không có bất kỳ phản ứng nào khi cấp điện.
Hỏng Tụ điện khởi động
Tụ điện đóng vai trò tích điện và phóng điện để tạo ra mô-men xoắn, giúp khởi động máy nén (Block) hoặc quạt dàn nóng.
- Nguyên nhân: Tụ điện bị lão hóa, bị nổ hoặc rò rỉ do hoạt động quá tải trong thời gian dài, đặc biệt vào mùa nắng nóng.
- Dấu hiệu: Điều hòa bị ngắt nguồn sau khi khởi động một vài phút hoặc bạn có thể nghe thấy tiếng ù ù nhỏ từ dàn nóng nhưng quạt và máy nén không chạy.
Hỏng Rơ-le bảo vệ hoặc Block bị cháy
Rơ-le có nhiệm vụ truyền tải điện đến máy nén. Khi máy nén (Block) gặp sự cố quá tải, chập điện hoặc thiếu/thừa gas dẫn đến nóng quá mức, Rơ-le bảo vệ sẽ ngắt điện toàn bộ hệ thống.
- Nguyên nhân: Block điều hòa bị cháy cuộn dây (chập) hoặc rơ-le bị hỏng (mở) ngăn dòng điện đi qua.
- Dấu hiệu: Đây là lỗi nghiêm trọng nhất. Máy thường chạy được vài giây rồi ngắt, hoặc không lên nguồn hoàn toàn.
Hướng dẫn tự kiểm tra và sửa lỗi điều hòa bị mất nguồn tại nhà
Khi chiếc điều hòa không có dấu hiệu vào điện, bạn có thể tự kiểm tra để chẩn đoán và khắc phục nhanh các lỗi bên ngoài, tránh lãng phí thời gian và chi phí gọi thợ không cần thiết.
Bước 1: Kiểm tra nguồn điện và Aptomat (cầu dao)
Nguồn điện là yếu tố đầu tiên cần được kiểm tra khi máy lạnh bị mất nguồn. Đảm bảo khu vực nhà bạn có điện và cầu dao cấp điện cho điều hòa đang hoạt động bình thường.
- Xác minh Aptomat: Kiểm tra vị trí Aptomat riêng của điều hòa. Đảm bảo nó đang ở vị trí BẬT (ON). Nếu Aptomat đã bị ngắt (về vị trí OFF), hãy bật lại.
- Kiểm tra dây cắm (nếu có): Nếu điều hòa sử dụng phích cắm thay vì đấu nối trực tiếp, hãy kiểm tra xem phích cắm có bị lỏng hoặc tuột ra khỏi ổ cắm hay không.
- Kiểm tra bằng thiết bị khác: Cắm một thiết bị điện khác (như quạt hoặc đèn bàn) vào ổ cắm hoặc nguồn điện nơi điều hòa được kết nối. Nếu thiết bị đó hoạt động, nguồn điện đầu vào không có vấn đề. Nếu thiết bị không hoạt động, lỗi nằm ở hệ thống điện nhà bạn hoặc Aptomat.
Bước 2: Kiểm tra điều khiển (Remote) và pin
Lỗi điều khiển là nguyên nhân đơn giản nhưng thường xuyên khiến người dùng nghĩ rằng điều hòa bị mất nguồn.
- Kiểm tra pin: Mở nắp điều khiển, thay thế bằng cặp pin mới hoàn toàn. Pin cũ hoặc yếu có thể không cung cấp đủ năng lượng để Remote phát tín hiệu mạnh.
- Kiểm tra Remote: Hướng Remote về phía dàn lạnh, bấm nút BẬT. Lắng nghe xem dàn lạnh có phát ra tiếng bíp báo hiệu nhận lệnh hay không. Nếu Remote sáng màn hình nhưng không có phản hồi từ máy, Remote có thể đã hỏng.
- Sử dụng nút nguồn phụ: Nhiều dòng điều hòa có nút nguồn phụ (Emergency button) nằm trên dàn lạnh, thường ẩn dưới nắp mặt nạ. Hãy thử nhấn nút này để loại trừ lỗi Remote. Nếu máy chạy, Remote hoặc mắt nhận bị hỏng.
Bước 3: Kiểm tra dây điện nguồn và các mối nối
Đường dây điện từ Aptomat vào dàn lạnh và từ dàn lạnh ra dàn nóng dễ bị hư hỏng vật lý (chuột cắn) hoặc lỏng lẻo.
- Kiểm tra bên ngoài: Quan sát đường dây điện lộ ra bên ngoài xem có dấu hiệu bị cắn đứt, trầy xước vỏ dây hoặc cháy xém hay không.
- Kiểm tra mối nối: Tắt Aptomat, tháo vỏ dàn nóng và dàn lạnh để kiểm tra các đầu dây điện được đấu nối vào cầu đấu. Đảm bảo các ốc vít siết chặt dây, không có dây nào bị tuột hoặc lỏng lẻo gây tiếp xúc kém. Lưu ý chỉ thực hiện thao tác này khi đã ngắt nguồn điện để đảm bảo an toàn.
Bước 4: Lắng nghe âm thanh từ cục nóng/lạnh
Dấu hiệu âm thanh có thể giúp bạn chẩn đoán sâu hơn về lỗi máy lạnh mất nguồn thuộc về bộ phận nào.
- Không có âm thanh: Nếu đã thực hiện các bước trên mà dàn lạnh lẫn dàn nóng hoàn toàn im lặng, không có đèn báo, không có tiếng tách của rơ-le, lỗi khả năng cao nằm ở Bo mạch điều khiển hoặc IC nguồn. Đây là lỗi cần gọi thợ.
- Có tiếng ù ù từ dàn nóng: Nếu dàn lạnh bật đèn báo nhưng dàn nóng không chạy, và bạn nghe thấy tiếng ù ù nhỏ nhưng máy nén không khởi động, nguyên nhân thường do Tụ điện khởi động bị hỏng. Bạn cần thay tụ điện mới.
- Máy chạy rồi ngắt: Nếu điều hòa bật lên, quạt dàn lạnh chạy, nhưng vài giây sau toàn bộ máy ngắt nguồn đột ngột, có thể hệ thống đang báo lỗi quá tải do hỏng Block (máy nén) hoặc lỗi cảm biến bảo vệ.
Bước 5: Khi nào nên gọi thợ sửa chữa chuyên nghiệp?
Sau khi đã hoàn thành các bước kiểm tra đơn giản và đã loại trừ các lỗi về điện nguồn, pin, dây cắm. Bạn nên dừng việc tự sửa chữa để đảm bảo an toàn và không làm hỏng hóc thêm thiết bị.
Dấu hiệu cần gọi thợ:
- Máy hoàn toàn mất nguồn, không có đèn báo dù đã kiểm tra Aptomat.
- Phát hiện mùi khét hoặc dấu hiệu cháy nổ tại dàn lạnh hoặc dàn nóng.
- Đã thay pin Remote và kiểm tra nguồn điện nhưng máy vẫn không chạy.
- Xác định lỗi liên quan đến Bo mạch hoặc Block máy nén.
Việc sửa chữa các lỗi bên trong đòi hỏi chuyên môn về điện tử và dụng cụ chuyên dụng (đồng hồ đo, máy hàn). Hãy liên hệ dịch vụ sửa chữa uy tín để được khắc phục triệt để.
Chi phí sửa lỗi điều hòa bị mất nguồn tham khảo
Sau khi đã chẩn đoán được nguyên nhân điều hòa bị mất nguồn, việc tiếp theo là xác định chi phí sửa chữa. Mức giá này giúp bạn dự trù kinh phí và đảm bảo tính minh bạch khi làm việc với thợ. Chi phí sửa chữa lỗi mất nguồn điều hòa phụ thuộc vào mức độ phức tạp và giá linh kiện thay thế.
Chi phí sửa lỗi điều hòa không vào điện được phân chia rõ ràng theo từng loại lỗi và linh kiện hư hỏng, chưa bao gồm phí dịch vụ kiểm tra ban đầu (nếu có).
| Lỗi cần khắc phục | Mức độ lỗi | Chi phí ước tính (VNĐ) | Ghi chú |
| Thay Aptomat (Cầu dao) | Đơn giản | 150.000 – 300.000 | Bao gồm vật tư và công thay thế Aptomat mới. |
| Thay pin/sửa Remote | Đơn giản | 50.000 – 150.000 | Chi phí thay pin hoặc hàn/nối mạch điều khiển. |
| Thay mắt nhận tín hiệu | Trung bình | 200.000 – 450.000 | Thay thế cụm mắt nhận tín hiệu trên dàn lạnh. |
| Sửa dây điện nguồn/mối nối | Đơn giản | 100.000 – 250.000 | Nối lại, siết chặt các mối nối hoặc thay đoạn dây ngắn. |
| Thay tụ điện khởi động | Trung bình | 350.000 – 650.000 | Tụ điện thường hỏng do quá tải nhiệt, chi phí bao gồm vật tư. |
| Sửa/Thay thế Rơ-le bảo vệ | Trung bình | 450.000 – 800.000 | Rơ-le bị hở, bị kẹt hoặc cháy cần được thay mới. |
| Sửa chữa bo mạch (Main Board) | Phức tạp | 550.000 – 1.500.000 | Chi phí phụ thuộc vào linh kiện bị cháy (IC nguồn, tụ lọc,…) và loại điều hòa (thường, Inverter). |
| Thay bo mạch mới (Tùy model) | Rất phức tạp | 1.800.000 – 4.000.000 | Dùng khi bo mạch cũ hỏng nặng không thể sửa, giá linh kiện chính hãng cao. |
| Thay Block (Máy nén) | Rất phức tạp | 2.500.000 – 5.000.000 | Lỗi nghiêm trọng nhất, chi phí cao do giá trị Block và công tháo lắp, nạp gas. |
Lưu ý: Chi phí trên chỉ mang tính chất tham khảo, có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố:
- Loại điều hòa: Máy lạnh Inverter thường có chi phí sửa bo mạch cao hơn đáng kể so với máy thường (Mono) do linh kiện phức tạp hơn.
- Công suất máy: Điều hòa công suất lớn (18000 BTU, 24000 BTU) sử dụng linh kiện lớn hơn, giá thay thế sẽ cao hơn.
- Thời điểm sửa chữa: Mùa cao điểm (mùa hè) chi phí dịch vụ có thể tăng nhẹ.
- Hãng sản xuất: Linh kiện của các hãng cao cấp, ít phổ biến có thể đắt hơn.
Luôn yêu cầu đơn vị sửa chữa kiểm tra kỹ lưỡng và báo giá chi tiết từng hạng mục trước khi tiến hành sửa chữa bất kỳ lỗi nào liên quan đến tình trạng máy lạnh bị mất nguồn.
Tóm lại, khi điều hòa bị mất nguồn, bạn hãy tuân thủ quy trình kiểm tra từ ngoài vào trong: nguồn điện, Remote, dây dẫn. Việc này giúp bạn xác định được 80% nguyên nhân phổ biến. Nếu đã loại trừ các lỗi đơn giản mà máy vẫn không vào điện, hãy liên hệ dịch vụ chuyên nghiệp để đảm bảo máy lạnh được khắc phục đúng lỗi kỹ thuật, tránh hư hỏng nghiêm trọng hơn.
Tin liên quan
