Ngành công nghiệp nước ta không ngừng phát triển, mọi khâu trong công nghiệp đều được kiểm duyệt theo tiêu chuẩn trong dó xây dựng nhà xưởng đảm bảo thông thoáng làm mát hay còn gọi là hệ thống làm mát là yêu cầu bắt buộc. Hệ thống làm mát nhà xưởng hiệu quả là một tác động kép không những đảm bảo sức khỏe cho người lao động, mà còn tăng năng suất lao động, là công cụ để chủ đầu tư thu hút nguồn nhân lực cũng như chất lượng sản phẩm. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các khía cạnh khác nhau của hệ thống làm mát nhà xưởng, từ nguyên lý hoạt động, các loại hệ thống đến cách triển khai thi công và đặc biệt là chi phí và hiệu quả kinh tế.
Hệ thống làm mát nhà xưởng là gì?
Hệ thống làm mát nhà xưởng là cụm từ thường dùng trong ngành thông gió làm mát nhà xưởng đó là tổ hợp các phương pháp làm mát nhà xưởng khác nhau nhằm tạo ra một môi trường làm việc thoải mái cho người lao động. Các hệ thống này thường sử dụng nguyên lý làm mát, giúp giảm nhiệt độ trong nhà xưởng từ 5-7 độ C. Tthậm chí lên đến 10 độ C so với nhiệt độ ngoài trời, duy trì nhiệt độ ổn định ở mức 28-30 độ C.
Nguyên lý hoạt động của hệ thống làm mát
Hệ thống làm mát nhà xưởng hoạt động dựa trên các nguyên lý của nó, tùy vào từng loại hệ thống làm mát sẽ hoạt động theo các nguyên lý khác nhau nhưng đều theo một nguyên tắc chung đó là cưỡng bức hơi nước để tạo ra làn gió mát, thông thoáng nhà xưởng.
Các loại hệ thống làm mát nhà xưởng phổ biến
Hiện nay, có nhiều phương pháp làm mát nhà xưởng khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu và điều kiện thực tế của mặt bằng nhà xưởng, tính chất sản phẩm cũng như mong muốn từ chủ đầu tư. Dưới đây là một số hệ thống làm mát phổ biến đang được ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực công nghiệp:
Hệ thống điều hòa không khí Chiller
Hệ thống điều hòa không khí Chiller ( hay còn gọi là điều hòa trung tâm chiller) là loại máy phát sinh ra nguồn lạnh để làm mát các tòa nhà, trung tâm thương mại
Cấu tạo của hệ thống điều hòa chiller: Điều hòa Chiller gồm có 5 thành phần cơ bản gồm:
- Máy làm lạnh ( máy nén )
- Dàn ngưng tụ
- Dàn bay hơi
- Van tiết lưu
- Bộ điều khiển, bộ nguồn, hộp nước
Ưu điểm lớn nhất của hệ thống điều hòa chiller là duy trì nhiệt độ và làm mát các thiết bị khu vực không gian nhanh chóng, làm mát sâu, điều chỉnh nhiệt độ theo mong muốn. Tuy nhiên, chi phí đầu tư và vận hành của hệ thống điều hòa chiller thường khá cao, khiến nhiều doanh nghiệp phải cân nhắc trước khi quyết định đầu tư.
Điều hòa không khí chiller hiện đang được dùng nhiều nhất ở các tòa nhà, trung tâm thương mại, y tế, dược phẩm, linh kiện điện tử, hầu hết các ngành công nghiệp: Dệt may, thực phẩm, nhựa, bao bì..…
Hệ thống điều hòa không khí tháp giải nhiệt
Hệ thống điều hòa không khí giải nhiệt hay còn gọi tháp giải nhiệt cooling tower có hình dáng là vuông hoặc tròn, là thiết bị làm mát bằng nước được cưỡng bức nhiệt từ nước và thải ra bên ngoài.
Tháp giải nhiệt cooling tower gồm các thành phần sau:
- Vỏ bồn tháp giải nhiệt
- Lõi lọc tháp giải nhiệt
- Tấm tản nhiệt
- Quạt, motor giải nhiệt
- Đầu phun, ống phun tháp
Tháp giải nhiệt cooling tower được sử dụng phổ biến ở các tòa nhà, các xưởng sản xuất bia rượu, xử lý nước thải, nhựa, dược phẩm, luyện kim… Ưu điểm của hệ thống điều hòa không khí tháp giải nhiệt là chi phí rẻ hơn so với điều hòa chiller, làm mát nhanh chóng.
Hệ thống điều hòa âm trần nối ống gió
Hệ thống điều hòa âm trần nối ống gió là cách làm mát bằng các điều hòa công suất lưu lượng lớn được bố trí dấu trong trần và kết nối với hệ thống ống gió để đưa hơi mát đến từng vị trí hoặc cả khu vực nhà xưởng.
Hệ thống điều hòa âm trần nối ống gió gồm các bộ phận chính sau:
- Dàn nóng, dàn lạnh
- Hệ thống ống gió
- Hệ thống đường nước cấp và thoát
- Hệ thống đường điện
Hệ thống làm mát bằng nước tự nhiên
Hệ thống làm mát bằng nước tự nhiên hay còn gọi là hệ thống làm mát cooling pad là cách làm mát phổ biến trong các nhà xưởng dệt may, nhựa, thực phẩm, phụ liệu may mặc, chuồng trại chăn nuôi bằng việc cấp nước sạch chạy qua các tấm làm mát cooling pad, tại đây sẽ diễn ra hiện tượng bay hơi nước, hơi nước được đẩy vào bên trong nhà xưởng theo sức đẩy của các quạt hút hướng trục.
Trong hệ thống làm mát cooling pad có hai giải pháp làm mát đó là làm mát áp suất âm và làm mát áp suất dương
- Làm mát áp suất âm: Là giải pháp làm mát với các nhà xưởng đóng cửa khi một bên hồi nhà xưởng được lắp hệ thống khung giàn lạnh, phía bên đối diện được lắp hệ thống quạt hút gió công nghiệp từ đó tạo ra sự cưỡng bức và cùng quá trình bay hơi nước sẽ đưa làn gió mát vào bên trong nhà xưởng.
- Làm mát áp suất dương: Là giải pháp làm mát được bố trí cho phép các nhà xưởng hoạt động mở cửa hoặc đóng cửa, các máy làm mát được thiết kế cạnh sườn nhà xưởng hoặc trên mái nhà xưởng. Máy làm mát hướng trục kết hợp với hệ thống ống gió bằng vật liệu tôn mạ kẽm sẽ đưa làn gió mát vào từng vị trí trong nhà xưởng.
Hệ thống làm mát nhà xưởng: ứng dụng & lợI ích
Hệ thống làm mát nhà xưởng là một hạng mục không thể thiếu được đối với bất kỳ ngành nghề nào khi xây dựng xưởng. Với những tính năng ưu việt mà hệ thống làm mát nhà xưởng mang lại không chỉ cho người lao động mà còn cho chủ đầu tư nên hệ thống này được ứng dụng trong hầu hết các ngành nghề của đời sống:
Ứng dụng trong nhà xưởng
Hệ thống làm mát nhà xưởng được ứng dụng rộng rãi trong các nhà xưởng sản xuất, nơi có máy móc và thiết bị phát ra nhiệt lượng lớn, nơi có mùi của sản phẩm sản xuất cần được loại bỏ khỏi khu vực sản xuất, nơi có mật độ công nhân đông cần có không khí thoáng đãng cấp đủ oxy. Tùy thuộc vào đặc điểm của từng nhà xưởng thì hệ thống làm mát nhà xưởng được lựa chọn giải pháp chiller hay tháp giải nhiệt hoặc âm trần nối ống gió hoặc làm mát cooling pad.
Theo thực tế chứng minh thông thường hệ thống làm mát nhà xưởng được phân loại theo ngành nghề như sau:
- Xưởng linh kiện, xưởng phòng sạch, văn phòng, khu trung tâm thì được bố trí bằng hệ thống làm mát chiller.
- Xưởng dệt may, xưởng phụ liệu ngành may, xưởng chế biến thực phẩm, xưởng sản xuất sản phẩm nhựa, sản phẩm bao bì thì được làm mát nhà xưởng bằng điều hòa âm trần nối ống gió hoặc làm mát cooling pad áp suất âm; làm mát cooling pad áp suất dương.
Ứng dụng trong nông nghiệp
Hệ thống làm mát nhà xưởng được ứng dụng trong các nhà xưởng nông nghiệp như trang trại chăn nuôi, văn phòng, nhà kính…
Thông thường trong các trang trại chăn nuôi, nhà kính thì hệ thống làm mát đang được ứng dụng rộng rãi đó là làm mát cooling pad áp suất âm bởi vì trong các trang trại chăn nuôi yêu cầu về kiểm soát độ ẩm không phải là yêu cầu hàng đầu, mặt khác chi phí của hệ thống làm mát áp suất âm vô cùng hợp lý. Quạt hút công nghiệp được dùng tại đây thường là các quạt vuông công nghiệp mạ kẽm hoặc quạt thông gió công nghiệp composite và hệ thống khung giàn lạnh cooling pad bằng vật liệu inox
Những lưu ý giúp hệ thống làm mát nhà xưởng
Để đảm bảo hệ thống làm mát nhà xưởng hoạt động hiệu quả, chủ đầu tư cần chú ý đến một số vấn đề quan trọng.
Bước 1: Nghiên cứu kỹ các đặc điểm không gian cần làm mát
Chúng ta cần xem xét các yếu tố như diện tích nhà xưởng, số lượng công nhân, và loại hình sản phẩm và ngân sách để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.
Bước 2: Lựa chọn nhà cung cấp
Việc lựa chọn nhà cung cấp có đủ năng lực là vô cùng quan trọng vì đây là yếu tố đảm bảo chất lượng sản phẩm cũng như các dịch vụ sau thi công.
Bước 3: Đào tạo nhân viên
Một yếu tố không thể thiếu để nâng cao hiệu quả làm mát là đào tạo nhân viên về cách sử dụng và quản lý hệ thống làm mát. Việc này không chỉ giúp nhân viên hiểu rõ cách thức hoạt động của hệ thống mà còn nâng cao ý thức trong việc bảo trì và vận hành thiết bị.
Quy trình thi công hệ thống làm mát nhà xưởng
Một hệ thống làm mát nhà xưởng đạt được hiệu quả thì phải thi công theo đúng quy trình. Thông thường hệ thống làm mát nhà xưởng đều trải qua các bước sau:
Lập kế hoạch thi công
Trước khi tiến hành thi công, đơn vị thi công phải lập được bản kế hoạch thi công gồm các công việc: Bản thiết kế, thời gian triển khai thi công, thời gian chạy thử, thời gian bàn giao nghiệm thu cùng với đó là danh sách chi tiết về nhân lực, máy móc thiết bị thi công..
Trình kế hoạch thi công
Bản kế hoạch thi công phải được chủ đầu tư duyệt sau đó đơn vị thi công căn cứ vào đó cấp thiết bị, phương tiện để tiến hành thi công. Một vấn đề không thể thiếu được đó là chuẩn bị bằng cấp, chứng chỉ của người lao động cũng như các máy móc thiết bị để đảm bảo đủ điều kiện triển khai cũng như an toàn.
An toàn & Chất lượng
Trong quá trình thi công đơn vị thi công cần đảm bảo an toàn và giám sát mọi khâu, mọi hạng mục để không xảy ra tình trạng kém chất lượng của hệ thống.
Thông thường một hệ thống làm mát nhà xưởng kém chất lượng gồm: Hiệu suất làm mát không đủ, xưởng bị dột, sản phẩm thường xuyên bị hỏng…
- Hướng dẫn bàn giao: Bên thi công sau khi hoàn thành sẽ làm sổ hướng dẫn chi tiết về cách vận hành để chủ đầu tư vận hành hiệu quả.
- Nghiệm thu hệ thống: Hệ thống sau khi được hướng dẫn bàn giao, chạy thử hiệu quả sẽ được nghiệm thu với chủ đầu tư. Các công việc nghiệm thu chất lượng theo trực quan bằng mắt hoặc các thiết bị chuyên ngành phù hợp cùng với đó là các giấy tờ hoàn công, nhật ký thi công.
Chi phí & hiệu quả kinh tế của hệ thống làm mát nhà xưởng
Chi phí và hiệu quả kinh tế của hệ thống làm mát nhà xưởng luôn là mối quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp.
Đầu tư ban đầu và chi phí vận hành
Chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống làm mát có thể dao động tùy thuộc vào quy mô và công nghệ sử dụng. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo rằng chi phí đầu tư xứng đáng với hiệu quả mà nó mang lại.
So sánh chi phí giữa các hệ thống
Việc so sánh chi phí giữa các hệ thống làm mát khác nhau sẽ giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định hợp lý. Nên xem xét cả chi phí đầu tư ban đầu lẫn chi phí vận hành hàng tháng để có cái nhìn tổng quan và chính xác.
Tính toán lợi ích dài hạn
Cuối cùng, doanh nghiệp cần tính toán lợi ích dài hạn mà hệ thống làm mát mang lại. Không chỉ giảm chi phí đầu tư, mà còn tăng cường sức khỏe và năng suất lao động của công nhân, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất.
Hệ thống làm mát nhà xưởng không chỉ là một giải pháp kỹ thuật mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược tối ưu hóa môi trường làm việc của chủ đầu tư. Việc lựa chọn hệ thống làm mát phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất và cải thiện sức khỏe cho người lao động. Chính vì vậy, hãy cân nhắc kỹ lưỡng và đầu tư một cách thông minh vào giải pháp làm mát cho nhà xưởng của mình.
Tin liên quan
